Je bent niet de brandweer, maar de kapitein!

Je bent niet de brandweer, maar de kapitein. Een van mijn uitspraken tijdens een leiderschapsprogramma waaraan ik in 2024 heb bijgedragen. Het was een terloopse opmerking. Een uitdrukking om duidelijk te maken welk gedrag van (team)leiders eigenlijk gevraagd wordt. Veel startende leiders beginnen aan hun werk door hun team te ontzorgen. Achterstallig onderhoud in alle soorten en maten. Dat willen ontzorgen is een mooie intentie, vanuit de gedachte dat leden van het team dan (meer) met het primaire proces bezig kunnen zijn. Toch is dat soms juist niet wat er gebeurt. Het team wordt dan de opdrachtgever voor alle gewenste oplossingen. Lastige ouders: verwijzen naar de teamleider. Werkdruk te hoog: leg het neer bij het MT. Het beleid is niet duidelijk: vraag om meer communicatie van de directeur.

De Brandweer
Copyright @leiderschapspad

Een paar maanden na de start

Een paar maanden na de start van een nieuwe leider komt er een kantelpunt. Soms begint er al eerder iets te knagen: er zijn namelijk altijd nieuwe problemen, klein of groot. De startende leider werkt zich een slag in de rondte. Dat wordt wel gezien, maar naar verloop van tijd niet meer zo gewaardeerd. Het team moppert dat het chronisch ontbreekt aan visie bij ‘de leiding’.

Het gevaar van laaghangend fruit

De behoefte om (soms al lang levende) problemen op te lossen als startende leider is begrijpelijk. Je wilt jezelf direct nuttig maken, of ziet dit als laaghangend fruit dat gescoord kan worden. Het gevaar is dat laaghangende fruit te blijven plukken. De kunst is om het daar niet bij te laten. De uitdaging is om de eigen verantwoordelijkheid niet weg te nemen of onder te laten sneeuwen. Hoe voorkom je dat je de brandweer bent, waardoor je geen tijd hebt voor de koers van je team of organisatie?

Hoe maak je werk van je eigen rol?

Hoe je koersvast je eigen rol dagelijks kunt invullen, is een van de onderwerpen waarover ik gastlezingen geef. Er is namelijk niets dat zoveel sturing vraagt als zelfsturing. Hoe bestuur je jezelf? Je bent immers niet de brandweer, maar de kapitein. Hoe maak je werk van je eigen rol? Ik vertel mijn ervaringsverhalen, met aanknopingspunten voor meer succes in de dagelijkse praktijk. Omdat het belangrijk is dat teams en leiders er een succeservaring van maken.